TRONG GIẤC MƠ TÔI CÓ TIẾNG THAN RƠI, TIẾNG MÁY REO, CÓ NỤ CƯỜI NGƯỜI THỢ…
(Bài viết của NSND Quang Thọ)
——-
👉Tôi sinh ra ở Hòn Gai, năm lên 4 tuổi thì theo bố mẹ về sống ở CẨM PHẢ. Bố tôi là thợ điện ắc quy nhà máy Cơ khí Ô tô Cẩm Phả, mẹ tham gia tổ hợp tác buôn hoa quả, nước ngọt. Nhà tôi đông anh em lại nghèo, tôi là con cả. Hồi đó, tôi học lớp 8, bị thủng dạ dày mà không hay biết. Mãi đến khi tôi bị mất máu nhiều quá, đến nỗi bị ngất đi, mọi người phải đưa đi cấp cứu. Tôi nằm viện mất 1 tháng. Gia đình tôi có 8 anh chị em. Hoàn cảnh khó khăn nên bố mẹ không còn đủ khả năng để tiếp tục nuôi tôi ăn học. Sau trận ốm thập tử nhất sinh, tôi dừng việc học, “chữa” giấy khai sinh tăng thêm 2 tuổi để vào làm công nhân ở mỏ than.
Tôi vào mỏ Cọc Sáu làm thợ tham gia phong trào văn nghệ quần chúng. Tuy ăn lương thợ điện của mỏ than Cọc Sáu nhưng việc chính của tôi lúc đó lại là hát – trợ cấp đường sữa thay cho cát-xê. Có khi cả năm chỉ đi diễn, hết cho ngành than lại tới các địa phương trong tỉnh. Khi không đi hát, thì về kéo dây điện 3000V cho máy xúc, máy khoan, máy bơm, rồi sửa cũng các loại máy ấy. Bài hát đưa tôi lên sân khấu ca nhạc chuyên nghiệp cũng chính là một bài về thợ mỏ: “Nhịp máy khoan” của nhạc sĩ Trọng Bằng.
Rồi tôi hát nhiều bài hát về thợ mỏ như “Tôi là người thợ lò” của nhạc sĩ Hoàng Vân hay “Những ngôi sao ca đêm” của nhạc sĩ Phạm Tuyên đều thành công. Theo tôi, bài hát “Những ngôi sao ca đêm” là bản tình ca đầu tiên về người thợ mỏ. Đi đâu tôi cũng tự hào nói mình từng là thợ mỏ và hát những bài hát ấy. Có khi tôi hát cả một chùm bài hát về thợ mỏ trong một buổi luôn. Đó là những bài hát trở thành niềm tự hào của những người Vùng mỏ. Những bài hát về Vùng mỏ và thợ mỏ của những năm 60 của thế kỷ trước lên đến hàng trăm bài mà theo tôi có sức sống vĩnh cửu. Đi đâu tôi cũng không thể không hát những bài đó. Trái tim tôi lúc nào cũng hướng về Vùng mỏ và người thợ mỏ.
Quãng thời gian 8 năm làm công nhân Cẩm Phả là ký ức đẹp đi theo cả đời tôi. Tình cảm ấm áp ấy tôi không bao giờ quên. Chính những trải nghiệm chân thật về đời sống người thợ đã giúp tôi thể hiện thành công nhiều ca khúc về đề tài người thợ mỏ, trong đó nổi bật là tác phẩm “Tôi là người thợ lò” (hiện đổi thành tên “Tôi là người thợ mỏ” – PV). Dù đi đâu, về đâu tôi vẫn luôn nhớ về CẨM PHẢ, về Vùng mỏ, bởi nơi đó không chỉ có mái trường nơi đã học, nơi gia đình đã nuôi tôi khôn lớn, trưởng thành mà còn là nơi ắp đầy những kỷ niệm của một thời để nhớ… của tôi.
Mỗi lần về Cẩm Phả, để lấy lại cảm xúc khi hát, tôi lại lang thang khắp mọi ngóc ngách phố phường. Tôi muốn để cho gió từ Vịnh Bái Tử Long lùa vào trong tóc, để bụi than và mùi biển cả mặn mòi lùa vào da thịt. Sinh sống ở Hà Nội đã lâu, tôi cũng ít có điều kiện trở về Cẩm Phả, nhưng tâm trí tôi thì luôn hướng về Vùng mỏ. Trong giấc mơ tôi có tiếng than rơi, tiếng máy reo, có nụ cười người thợ…❤️
