Nếu tôi không tình cờ mua bánh của cậu bé 12 tuổi này thì có lẽ tôi vẫn còn đang sai lầm trong cách dạy con…
Sáng cuối tuần, tôi ra ngoài mua ít đồ ăn sáng cho mấy đứa nhỏ ở nhà. Trên đường về, tôi bắt gặp một sạp bánh nhỏ xinh. Người bán là một cậu bé chừng 11–12 tuổi, phía sau là một ông cụ tóc bạc, dáng người gầy nhưng ánh mắt hiền từ.
Trước mặt họ là vài bánh sandwich được gói gọn gàng, xếp ngay ngắn. Điều khiến tôi ngạc nhiên là — dù chỉ là một sạp nhỏ ven đường, nhưng lúc nào cũng có người ghé mua, xếp hàng khá đông.
Tò mò, tôi dừng lại.
“Bánh của con ngon vậy à? Chú mua thử được không?” – tôi hỏi vui. 😄
Cậu bé mỉm cười, giọng lễ phép: “Dạ, chú chờ con một chút nhé, hôm nay con có bánh sandwich trứng xúc xích, bánh rau củ và combo bánh + trà sữa Thái. Chú thích món nào ạ?”
Cách nói chuyện của bé khiến tôi khựng lại. Từng lời nói tự tin, rõ ràng, lễ phép đến lạ.
Cậu không hề tỏ ra rụt rè như nhiều đứa trẻ bằng tuổi, mà toát lên một sự trưởng thành tự nhiên, nhẹ nhàng và ấm áp.
Khi tôi hỏi chuyện, ông cụ đứng sau khẽ kể:
“Bố mẹ thằng bé mất sớm, giờ hai ông cháu sống nương tựa vào nhau. Nghỉ hè, nó xin ông cho ra bán bánh kiếm thêm tiền. Mỗi sáng nó dậy từ 5 giờ, tự tay chuẩn bị bánh, rán trứng, luộc xúc xích. Ông chỉ phụ được chút thôi.”
Nghe đến đó, tim tôi như nghẹn lại. Một đứa trẻ mới 12 tuổi mà dậy từ 5 giờ sáng, tự tay chuẩn bị bánh cho hàng chục người ăn sáng.
Còn con tôi — cùng tuổi đó, mỗi sáng vẫn phải gọi dậy đến ba lần, vẫn càu nhàu chỉ vì bữa sáng “không hợp khẩu vị”.
Tôi nhìn cậu bé, thấy trong ánh mắt ấy không chỉ là niềm vui bán hàng, mà còn là niềm tự hào khi tự tay làm ra điều có ích cho mình và ông.
Sau khi trả tiền, tôi hỏi nhỏ: “Con ơi, mỗi ngày con bán được nhiều không?”
Bé cười tươi: “Dạ, hôm nào được nhiều thì con bán 50–60 cái ạ. Con để dành tiền để mời ông một bữa ăn ngon”
Tôi đứng lặng người, ngỡ ngàng trước cậu bé 12 tuổi mới tí tuổi đầu mà đã biết cách sống tự lập và nghĩ cho người khác. Tôi quay sang hỏi ông lão đứng sau sạp: “Bác dạy cháu từ bao giờ mà khéo léo thế này?”
Ông chỉ cười và lắc đầu: “Không phải tôi đâu, là mẹ nó đấy. Ngày trước, khi con dâu tôi còn sống, tối nào cũng bắt cháu ngồi đọc sách. Dần dần, nó thành thói quen… Giờ cháu mê đọc lắm, đặc biệt là bộ sách Gieo mầm nhân cách. Đọc hết rồi mà chưa chịu thôi, giờ còn quay sang bắt tôi đọc cùng nữa cơ.”
Nghe ông nói, cậu bé tiếp lời với ánh mắt lấp lánh: “Dạ, bộ sách dạy con cách tự lập, nâng cao tư duy, biết giao tiếp khéo léo, và dùng tiền hợp lý. Nhờ vậy, con mới dám đứng bán bánh, tự tính tiền, và còn nghĩ cách làm menu mới để khách thích thú nữa ạ.”
Tôi nghe mà lòng trào dâng cảm xúc. Một cậu bé 12 tuổi, trong hoàn cảnh khó khăn, vậy mà biết tư duy, tự giác, và sống tử tế như thế. Bộ sách ấy đã giúp cậu không chỉ kiếm tiền mà còn trưởng thành về nhân cách. Tôi thấy xấu hổ, vì mình đã từng này tuổi rồi, làm bố mà vẫn chỉ chăm chăm ép con học giỏi, quên mất dạy chúng kỹ năng sống.
Tò mò, tôi hỏi: “Bộ sách đó… mua ở đâu vậy bác?”
Về nhà, tôi đặt ngay bộ sách ấy. Khi cầm trên tay, tôi thấy nó gồm hai cuốn: “Tử tế nhưng đừng dại khờ, con nhé” và “Đắc nhân tâm cho trẻ”.
Ban đầu, tôi hơi nghi ngại, nghĩ rằng một người lớn như mình, lăn lộn bao năm, làm sao cần đọc sách dành cho trẻ? Nhưng rồi, đêm khuya, khi lũ trẻ đã ngủ, tôi lặng lẽ mở trang đầu tiên của bộ sách Gieo Mầm Nhân Cách.
Càng đọc, tôi càng nhận ra mình đã bỏ lỡ bao bài học quý giá từ khi còn nhỏ – những điều không trường lớp nào dạy tôi.
Những trang sách giản dị mà sâu sắc đã mở ra một góc nhìn mới: thành công không chỉ là điểm số hay bằng cấp, mà là cách con tư duy độc lập, sống tự lập và tử tế.
Sáng hôm sau, tôi ngồi cạnh con trai lớn, đưa bộ sách cho con: “Bố từng nghĩ học giỏi là đủ, nhưng bố sai rồi. Từ nay, bố muốn cùng con học cách sống tốt hơn. Con nhìn tôi, ánh mắt ngạc nhiên, rồi nở nụ cười. Lòng tôi nhẹ nhõm lạ kỳ.
Từ đó, mỗi tối, hai bố con cùng đọc sách. Có hôm con chủ động ghi chép, hào hứng kể lại những gì con học được. Tôi lặng lẽ dõi theo và nhận ra con đang trưởng thành từng ngày, không chỉ về kiến thức mà cả tư duy và cảm xúc:
– Con tự giác dậy sớm, biết phụ giúp gia đình thay vì ngủ nướng.
– Con giao tiếp khéo léo hơn, biết bày tỏ ý kiến mà vẫn tôn trọng người khác.
– Con học cách tiết kiệm tiền tiêu vặt, lên kế hoạch chi tiêu hợp lý.
– Con cởi mở, sẵn sàng học hỏi từ bạn bè và thầy cô, thay vì bướng bỉnh.
– Và quan trọng nhất, con tự tin hơn, dám đưa ra lựa chọn và chịu trách nhiệm.
Bộ sách không chỉ gieo mầm nhân cách cho trẻ, mà còn giúp cha mẹ như tôi nhận ra: thành công thực sự nằm ở tư duy độc lập, tự lập và sống tử tế, chứ không phải điểm số hay bằng cấp.
THUPD st